Zmiana numeracji polskich norm - komunikat PKN

Może kogoś zainteresuje. Dosyć logiczna zmiana.

Od 2013 roku PKN wprowadza nowe zasady numeracji Polskich Norm (PN). Nowy numer referencyjny zawiera także miesiąc publikacji normy, np. PN-EN 12345:2013-03, w którym „03” oznacza miesiąc (marzec) publikacji normy.

Numer normy jest zakończony literą (E, P, F, D) oznaczającą:

E – angielską wersję językową;

P – polską wersję językową;

F – francuską wersje językową;

D – niemiecką wersję językową.

Litera po numerze referencyjnym normy NIE JEST elementem składowym jej numeru referencyjnego i oznacza wersję językową normy stosowaną do ułatwienia., np. PN-EN 12345:2013-03P, w którym „P” oznacza polską wersję językową.

Numer referencyjny normy kolejnej wersji językowej (np. polskiej) jest nadawany na podstawie numeru referencyjnego pierwszej wersji językowej, np. jeżeli numer normy w wersji angielskiej jest PN-EN 12345:2009E, to numer normy polskiej wersji językowej to: PN-EN 12345:2009P, niezależnie od daty publikacji polskiej wersji językowej normy. Ta sama zasada dotyczy wersji francuskiej i niemieckiej.

Czy to kostka, czy to płyta - definicje wyrobów z nowych norm.

Płyta chodnikowa i kostka brukowa to elementy brukowe. Rozróżnienie jest na zasadzie wielkości elementu.  Dotychczas mieliśmy definicje: 

• Płyta chodnikowa z kamienia naturalnego - każdy element z kamienia naturalnego wykorzystywany jako materiał do nawierzchni drogowych, którego szerokość nominalna przekracza 150 mm i na ogół jest dwukrotnie większa od grubości.
• Kostka brukowa z kamienia naturalnego to mały element brukowy z kamienia naturalnego, o wymiarach roboczych między 50 mm a 300 mm, którego żaden wymiar powierzchni na ogół nie przekracza podwójnej grubości. Najmniejsza grubość nominalna wynosi 50 mm.

Istniał zatem pewien zakres wymiarów, który powodował to, iż dany element w zastosowaniu brukarskim mógł być uznany za płytę chodnikową lub kostkę brukową. Na ile jest to istotne? 

Wyobraźmy sobie sytuację, że wykonujemy elementy brukowe o wymiarze 155x155x100 mm o bokach łupanych. My traktujemy to jako kostkę (EN 1342), a nasz odbiorca jest przekonany, że jest to płyta chodnikowa (EN 1341). Kostka między 2 bokami ciosanymi ma dopuszczalną odchyłkę 15 mm, zaś płyta - 10 mm. W czasie reklamacji jest przechlapane, bo nie wiadomo w zasadzie na czym się oprzeć. 

Istnienie takich sytuacji wywołało potrzebę definiowania na nowo. I tak mamy (tłumaczenie moje): 

• płyta do zewnętrznych nawierzchni brukowych - element z naturalnego kamienia uzyskany w wyniku cięcia lub łupania, używany jako materiał brukowy, do użytku w zewnętrznych nawierzchniach i wykończeniach dróg, przy czym szerokość robocza jest przynajmniej dwukrotnie większa niż grubość. 
• kostka brukowa - element z kamienia naturalnego uzyskany w wyniku cięcia lub łupania, używany jako materiał brukowy, do użytku w zewnętrznych nawierzchniach i wykończeniach dróg, przy czym szerokość robocza nie przekracza podwójnej grubości, a długość nie przekracza podwójnej szerokości elementu. Najmniejsza robocza grubość to 40 mm. 

Wynika z tego, iż rozróżnienie między dwoma wyrobami brukarskimi jest związane ze stosunkiem szerokości i długości do grubości. Powinno teraz z rozróżnieniem tych 2 wyrobów być mniej kłopotów. 

Subiektywne uwagi o EN 1341, EN 1342, EN 1343

Okazuje się, że ten rok dla kamieniarstwa jest ciekawy – 1. lipca weszło w życie Rozporządzenie, a pod koniec maja zostały wydane nowe wydania norm PN-EN 1341, PN-EN 1342, PN-EN 1343. Jak to bywa dosyć obojętnie przeszliśmy obok tych faktów. Rozporządzenie ruszyło z kopyta, a o nowych normach wszyscy zapomnieli. Przyjdzie jednak czas, że sobie wszyscy przypomną. Jakie zmiany przy pierwszym zerknięciu mamy? 

1. W starszych wydaniach były załączniki dotyczące sposobu pomiarów właściwości geometrycznych. Teraz mamy za to odniesienie do doskonale nam (mam nadzieję!!!) znanej normy EN 13373, która opisuje sposoby pomiarów i niezbędną aparaturę. Normę tą pamiętamy zapewne z EN 12057, EN 12058, EN 12059, EN 1469, EN 1468, EN 1467, zatem producenci płyt fasadowych, schodowych posadzkowych itp. nie będą mieli problemu. W tym punkcie moje pytanie – jak zmierzymy teraz płaskość kostki 4/6 ?
2. W starszych wydaniach nie było wskazanych czasookresów między badaniami surowca Była przedstawiona jedynie lista badań, które należy wykonać, a częstotliwość pozostawiono dokumentacji ZKP, czyli właściwie dobrej woli/nie-woli producenta. Obecnie sytuacja przypomina zapisy w normach na wyroby „wykończeniowe” i mamy stan, że część badań musimy powtarzać co 2 lata, a część co 10 lat.
3. Dotychczas mrozoodpornośc była badana 48 cyklami. Teraz – 56. Osobiście tej zmiany ilości cykli nie rozumiem. Nie sądzę również, aby miało to większe znaczenie poza tym, że na gwałt należy powtarzać badania. Może to o to chodzi?
4. Dodano badanie związane z badaniem wpływu soli na kamień. Sam pomysł jest ok, ale chciałbym znać metodę badania. Zacytuję cały punkt: „Where required, freeze-thaw resistance with the effect of de-icing salts shall be determined and declared. In the absence of a European test method, freeze-thaw resistance with the effect of de-icing salts shall be determined and declared according to national provisions valid in the place of use of the product.”. Nie ma odniesienia do żadnej metody. Sama idea ciekawa, ale jak wykonać? Wyobrażam sobie, że woda, w której będą próbki rozmrażane (patrz EN 12371) będzie słona. Jakie ma być stężenie soli? Każdy laborant będzie to po swojemu wykonywał?

Powyższe uwagi to moim zdaniem najbardziej widoczne zmiany. Dosyć subiektywnie je wybrałem. Kwestie powstania nowych klas wyrobów, zmiany w dopuszczalnych odchyłkach to właściwie kosmetyka. Jeszcze jedna ciekawa sprawa – normy są zharmonizowane z dyrektywą 89, która już nie funkcjonuje!!! Szkoda, że nie odnoszą się do rozporządzenia, które w tym tygodniu w całości weszło w życie. To bublowato wygląda.

Tydzień z Deklaracją Właściwości Użytkkowych

od poniedziałku nasze rozporządzenie jest w całości obowiązujące. I co z tego? ano to, że znów na ostatnią chwilę się towarzystwo budzi. 15 różnych firm nagle potrzebuje pomocy... Gdzie byliście wcześniej?